Ирак пен Сирияда 12 млн астам адамға аштық қаупі төніп тұр

Сирия мен Иракта қуаңшылық салдарынан 12 миллионнан аса адамға аштық қаупі төніп тұр. Қос мемлекет те Евфрат өзенінің жағасында орналасқан. Алайда кейінгі кезде аномальді ыстыққа байланысты ондағы су деңгейі біршама азайған. Салдарынан тіршілік нәрінің тапшылығы туындады.

Бір ғана Сирияның өзінде бір жарым миллион гектар егіс алқабы қурап қалуы мүмкін. Ал Иракта бидай түсімі 70 процентке азайды. Су азайғасын екі елде де электр энергиясының өндірілуі төмендеген. Негізі қарулы қақтығыстар салдарынан Ирак пен Сириядан өзге елдерге ағылған босқындар онсыз да аз емес. БҰҰ өкілдері енді бір жұтым суға зар болған елдің арасында жан-жаққа бас саулағандар саны тағы да артады дейді.

Джолиен Вельдвейк, Care International гуманитарлық ұйымының аймақтық директоры:

- Негізі Сирияда да, Иракта да қуаңшылық мәселесі бұрыннан бар. Алайда қазіргі жағдай тіптен алаңдатарлық. Мұнда жауын-шашын мөлшері 70 процентке азайған. Судың сапасы нашарлаған. Бұл тұрғындардың денсаулығына әсер етіп жатыр. Бізге шұғыл шешімдер керек. Қаржыландыру қажет.

Ауғанстанда да осындай жағдай. Мұнда таулы мекен көп. Ал егіс алқаптары негізінен оңтүстік аймақта орналасқан. Қазір солардың 40 проценті қурап, өңір шөл далаға көбірек ұқсап барады. Сарапшылар бұған климаттың өзгеруі себеп дейді. Ахуалдың осыншама ушығуына адамның да әрекеті әсер еткен. Өйткені жергілікті тұрғындар әлі күнге дейін егіншіліктің ескі әдістерін қолданады. Енді мамандар 14 миллион адамға аштық қаупі төніп тұрғанын ескертеді. Бұл жергілікті халықтың үштен бірі.

Мэри Эллен Макгроарти, Дүниежүзілік азық-түлік бағдарламасының Ауғанстандағы директоры:

- Ауғанстандағы қарулы қақтығыстардың салдары қандай екенін бәріміз білеміз. Ол аздай елді соңғы 3 жылдағы ең алапат қуаңшылық жайлады. Дүниежүзілік азық-түлік бағдарламасының өкілдері қолдан келгенше көмек көрсетіп жатыр. Бізге қазір шұғыл түрде 200 миллион доллар қажет.  

Бразилияда кейінгі 30 жылда суы тартылған өзен-көлдер саны 15 процентке артқан. Елдің орталық бөлігінде орналасқан Парана өзенінде су деңгейі кейінгі 91 жылда болмаған көрсеткішке дейін төмендеді. Оңтүстік Америкада көлемі бойынша екінші ірі өзен жүйесі Бразилияның оңтүсітігін тіршілік нәрімен және электр энергиясымен қамтамасыз етеді. Бұл жағдай көршілес Аргентина мен Парагвайға да әсер етіп отыр. Негізі Бразилия әлемде соя, кофе мен қантты ірі экспорттаушы мемлекет болғандықтан қуаңшылық салдарынан нарықта осы өнімдер қымбаттауы мүмкін. 

Жұлдыз Атагелдиева, Саят Башимов