Ғалымжан Қараманұлы, тілші: Ұлыбританияда ғалым болу қиын ба? Ғылыми дәрежені кім, қалай береді? Жоғары ғылыми дәрежеге ие болу үшін үміткер университеттен кейін докторлық немесе аспирантуралық курстарды қосымша аяқтауы керек. Бұл курстар таңдалған қызмет саласында күрделі ғылыми зерттеулермен айналысуға мүмкіндік береді. Ол курстардың 2 түрі бар: ғылыми-зерттеу және теориялық курс. Ғылыми-зерттеу курсында тек магистрлік дәрежесі бар студенттер оқи алады. 2 жылдан кейін Философия докторы деген жоғары ғылыми атақ беріледі. Ал теориялық курс аспирантураның санатына кіреді және классикалық білім беру элементтерін қамтиды: дәрістер, семинарлар, практикалық және теориялық сабақтар. 1 жылдық оқуды аяқтағаннан кейін ғылыми дәреже алуға үміткерлер емтихан тапсырады. Кеше Тоқаев ғалымдарға өмір бойы стипендия тағайындауды ұсынды. Ұлыбританияда ғалымдар қаржылай қандай қолдау алады? Ұлыбританияда ғылымға және ғалымдарды қолдауға жыл сайын қыруар қаражат бөлінеді. Сырттан дарын иелерін тартудың, оларды қаржылай қызықтырудың бағдарламалары өте көп. Өткен жылдың маусымында Премьер-министр Борис Джонсон ғылыми зерттеулерді қаржыландыруды бағыттауға көмектесетін Ғылым және технологиялар министрлігінің ұлттық кеңесін құру туралы жоспарларымен бөлісті. 2022-2025 жж. аралығында осы салаға 39,8 млрд стерлинг фунты бөлінбек. Мұның ішінде ғылыми технологияларды дамытуға ғана емес, ғалымдарды қаржылай қолдауға бағытталған стипендиялар да кіреді. Мақсат Ұлыбританияны әлем елдері арасында ғылыми супердержаваға айналдыру. Ғалымдардың жұмыстарына қандай қолдау бар? Мемлекет тарапынан болсын немесе инвесторлық болсын? Ұлыбританияда жеті зерттеу кеңесі бар. Олар ел экономикасын жақсарту және тұрақты әлем құруды көздейтін жобаларға гранттар бөледі. Ал қаражат кеңестерге үкіметтен және жеке инвесторлар тарапынан түседі. Қолдаулар қаржылай ғана емес, ақыл-кеңес және технологиялық тұрғыда да көрсетіледі. «Британ ғалымдарының зерттеулеріне сәйкес» деп басталатын жаңалықтардың көптеп жариялануына да осындай қолдаулардың көп болуы себеп шығар.