Түркістан облысында мақтаның бағасы түсіп кеткен

Биыл оңтүстіктегі мақта өсірумен айналысатын шаруалардың көңілі күпті.

Себебі, ақ алтынның бағасы былтырғыдан да түсіп кеткен. Жиын-терімді бастаған шаруалар биылғы баға маңдай терімізді ақтамайды деп отыр. Оның үстіне зауыт иелері өткізген өнімнің ақысын толық бермейді деп қынжылады.

Жетісайлық шаруаларға биыл мақта өсіру оңай соқпады. Минералды тыңайтқыш пен жанар жағар май, ағын су қымбат. Енді жиын терім кезінде жұмыс күші де, мақта теретін техникалар да бағаны аспандатып жіберген. Комбайндар гектарына 60-70 мың теңге алады. Ал жұмысшылар мақтаның келісін 45-50 теңгеден тереді. Бұл салыстырмалы түрде қымбат саналады. Мақтамен күн көріп отырған тұрғындар өнім алғанша миллиондаған қаражат жұмсаған.

Өскенбай Ахов, шаруа:

- Гектарына 280 мың шығын шығарамыз, оу қыстан бастап. Жер жыртуы бар, суғаруы бар. Алты миллиондай қарызымыз бар. Енді мақтаның бағасы мынандай болып тұр, 220 теңге. Былтырғы бағаға зар болып тұрмыз ғой, 250 мың теңгеге.

Ала жаздайғы еңбек зая кетті деген шаруалар субсидия төленгенде мұншалықты қиналмас едік дейді. Ал мақтадан басқа дақыл егуге жер жарамайды. Ағын су да тапшы.

Шәкір Аманқұл, шаруа:

- Зауыт үшін жұмыс істеп жатыр халық. Өз шығынын жапса жапты, жаппаса қайтадан сол тапқан ақшаны қайтадан жерге саласың да. Қайтып зауытқа істейсің, айналысып келіп жатыр ғой. Басқа зат егейін десе жер көтермейді, сорланған.

Жауаптылар мақтаның өніміне субцидия берілмейтінін, есесіне тұқым мен тыңайтқыштың 50%-ын мемлекет өтеп беретінін айтады. Қазір өңірдегі мақта қабылдау пункттері жұмысын бастағанымен, шаруаларға толық ақшасын бере алмай отыр. Сырттан алушы келмеген соң, нақты баға да белгіленбеген.

Нұрлан Қосақбаев, мақта қабылдау бекетінің өкілі:  

- Өткізіп жатқан шаруалардың основнойы қарызға алған мақталарды қабылдап жатырмыз. Сосын жеке өзі қарыз еместері де, өткізіп жатыр. Оларға 150 теңгеден аванс беріп жатырмыз. Бізде нақты баға жоқ.

Нұртас Тұрсынбеков, Жетісай аудандық ауыл шаруашылығы бөлімінің басшысы:

- Мысалы жеті зауыт болса, бізде нақты жұмыс істеп жатқан қазіргі таңда бес зауыт 220 теңгеден деп белгіледі. Қазір 220 теңгеден бағаны шығарды олар. Ал 100 бен 150 мың теңгенің арасында аванс беріп жатыр қазіргі таңда.

Өңірдегі 21 зауыттың 200-ден астам мақта қабылдау бекеті бар. Өндіріс қожайындары жоғары баға қоя алмаймыз, қалтамыз көтермейді дейді. Сондықтан баға әзірге тек 220 теңгеден ары аспайды.

Авторлары: Жандос Жұмабек, Қуаныш Әбуов