Ресейде оқып жатқан физиктеріміз тың жаңалық ашуға таяу қалды

Ресейдің Дубна қаласында тәлім алып жатқан қазақстандық физиктер Менделеев кестесінің 120-элементін жаңалық етіп ашуға жақын.

Алдын ала жасалған болжамдарына сәйкес, ғылымдағы жаңа белгі "хром54" пен "кюрий 245" химиялық ауыр элементтердің қосындысынан шығуы тиіс.

Жас ғалым Арынбек Ерсұлтан мидағы липид және ақуыздардың өзара байланысын зерттеп, Альцгеймер мен Паркинсон ауруларын алдын алу бойынша зерттеу жүргізіп жатыр. Осылайша ол әлемде әлі емі табылмаған ауруға шипа тауып, ғаламдық медицинаға үлес қосуды көздейді.

Арынбек Ерсултан, кіші ғылыми қызметкер:

- Кез келген аурудың емін табу үшін бірінші оны фундаменталды зертттеу қажет, механизмдерді білу қажет. Экспериментімізде сол ортаны жасай отырып, аздаған өзгерістер енгізе отырып, әсері қандай болатынын зерттеп отырмыз. Ауруды уақытша тоқтатуға немесе мүлдем алдын алу үшін алдымен оның механизмін түсінген дұрыс.

Дубнадағы Біріккен ядролық зерттеу институтында 5 мың қызметкер болса, оның жүз шақтысы қазақстандық физиктер. Олардың орта жасы — жиырма сегіз. Барлығының да ғылым саласында жаңалық ашуға деген құлшынысы зор. 

Дастан Ибадуллаев, ядролық реакция зертханасының кіші ғылыми қызметкері:

- Қазір хром 54 элементін шығарумен айналысып жатыр, ол 120 элементті синтездеуге дайындық деп айтуға болады. Өйткені 120 элемент болжамдар бойынша хром 54 пен кюрий 245-пен пайда болуы мүмкін. Теоретиктердің айтуынша, бұл экспериментпен бір айда 120 элементтің бір бөлшегі келуі мүмкін. Қазір біз тек хром 54 элементің табумен айналысып жатырмыз, бұйырса келесі жылы 120 элементке шығайын деп жатырмыз.

Қазақ физиктері зерттеу жұмыстарына жұмыла кіріседі. Талай рет халықаралық ғылыми жобаларды сәтті қорғап, оның іс жүзінде жүзеге асуына үлес қосты. 200-ден астам бірлескен жұмыс жарыққа шықты. Ал ең үлкен мақсаттары: Менделеев кестесінің шегін анықтау.

Дана Нұржан, Шахзод Гамиров