Маңғыстау облысында мұнай төгілген жерлер қайта өңделеді

Маңғыстау облысында жалпы салмағы 1 млн тоннадан астам топыраққа мұнай сіңген, деп хабарлайды «Хабар 24».

Соның 800 мың тоннасы жыл соңына дейін өңделеді. Жерді осыдан 50 жыл бұрын жұмыс істеген мұнай кәсіпорындары бүлдіріп кеткен. Енді мамандар еуропалық үлгідегі құралдарды қолданып, залалсыздандыруды жалғастырып жатыр.

Бұл жұмыстар өңірдің экологиялық ахуалын жақсартуға тиіс. Одан бөлек, Қарақия ауданында 50 жұмыс орнын ашуға сеп болған. 

Топырақ ластану деңгейіне қарай бірнеше сұрыпқа бөлінеді. Залалсыздандыру кезінде жер құрамынан құм, саз және мұнай эмульсиясы бөлінеді. Бұдан соң топыраққа мал тезегі, минералды тыңайтқыштар мен Қазақстанда жасалған биоөнім қосылады. Ол өз кезегінде мұнай қалдығын қышқылдандырады. Мамандар осылайша тазалаудан өткен жер учаскесіне дәнді-дақыл егіп, сынақтан өткізген.

Ербол Ұзақов, мердігер мекеменің бас инженері: 

- Былтыр күзде өңделген топыраққа мыңға жуық сексеуіл көшетін ектік. Бұдан бөлек, осы өсімдіктің 500 тұқымы себілді. Сондай-ақ бау-бақша дақылдарын егуді бастадық. Қазір жасыл желек өсіп келеді.

Қарақия ауданында ластанған аумақтарды тазалау үшін мұнай компаниясы 2019 жылы мемлекеттік органдармен меморандумға отырған. Мұнай қалдығы аралас жер учаскелерін өңдеуге 13 млрд теңге бөлініпті. Қазіргі кезде жұмыс екі ауысыммен жүріп жатыр. Тазаланған топырақтың табиғатқа зияны жоқтығын 3 тәуелсіз зертхананың сараптамасы көрсеткен.

Мұрат Мұстафаев, мұнай мекемесінің бас директоры:

- Меморандум бойынша 1 млн 65 мың тонна жерді тазалау керек болатын болса 2024-тің аяғына дейін, соның 800 мың тоннасын жылдың аяғына дейін тазалаймыз деген жоспар бар. Қысты күндері жұмыс шамалы тоқталған, оның рұқсат қағаздарын алу керек болды. Су қатып қалады, сондай мәселелер болды. Сәуір айынан бастап осы күнге дейін жұмыстарды жасап, тазартамыз деген жоспар бар.

Руслан Төкенов, облыстық Экология департаментінің басшысы:

- Жалпы көлемі 2 млн тоннаға жуық осындай тарихи ластанған жерлер бар. қазіргі кезде 500 мың тоннадай қалдықтарды тазалады. 2025 жылы осы жұмыстарды толықтай аяқтап, мемлекет меншігіне беруі тиіс. Ол жұмыстарды біздің департамент бақылап отыр.

Осылайша, Жетібай ауылы айналасын мұнай қалдығынан тазартып, өңделген жерге жасыл желек егу жалғасып жатыр. Бүгінге дейін 1 гектардан аса аумаққа сексеуіл мен жеміс ағаштарының көшеттері егілді. Сынақ түрінде қарбыз, өрік, алма тұқымдары себілген топырақтың жай-күйін мамандар жіті бақылап отыр.

Авторлары: Талғат Исламұлы, Саламат Бекбаев.